برگزاری جایزه ملی لجستیک و زنجیره تامین، طی تفاهم‌نامه مشترکی که بین وزیر صنعت، معدن و تجارت (دکتر محمد شریعتمداری) با رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر (دکتر احمد معتمدی) به امضا رسید، وارد فاز اجرایی گردید.
طبق برنامه‌ریزی صورت گرفته، مراسم نخستین دوره جایزه ملی لجستیک و زنجیره تامین طی روزهای 29 و 30 خرداد 1398 برگزار خواهد شد.
این تفاهم‌نامه پس از آن صورت گرفت که دانشگاه صنعتی امیرکبیر، مدل برگزاری جایزه را در دومین نشست کارگروه ساماندهی لجستیک و زنجیره‌های تامین کشور در وزارت صنعت، معدن و تجارت ارایه و به تصویب کارگروه رساند.
در ابتدای مراسم امضای تفاهم‌نامه، دکتر مجتبی سلیمانی سدهی (دبیر کارگروه و مجری طرح ساماندهی لجستیک و زنجیره‌های تامین کشور) به تشریح چرایی و ضرورت برگزاری چنین رویدادی در کشور پرداخت.
وی پس از بیان مقدماتی درخصوص بیان ضرورت و اهمیت برگزاری جایزه ملی لجستیک و زنجیره تامین کشور به بیان اهداف دنبال شده توسط آن پرداخت. برخی از موارد مطرح شده از سوی ایشان به شرح زیر است:
- موضوع مدیریت زنجیره تامین، رویکردی نوین و پیشرو به حوزه تولید و تجارت است که براساس آن، بازار و مشتری بیشترین اهمیت را داشته و اساس و پایه هر تحلیل و تصمیم اقتصادی است.
- بخش اعظمی از شبکه تولید و تجارت را زنجیره‌های تامین تشکیل می‌دهند که یکی از مهمترین مولفه‌های آن موضوع لجستیک است.
- موضوع مدیریت لجستیک و زنجیره تامین از این جهت به عنوان یکی از رویکردهای اصلی در دنیا و در کشورهای پیشرو مورد توجه است که از مردم (مشتریان) تا اقتصاد بنگاه، اقتصاد کشور و اقتصاد بین‌الملل را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد.
- «لجستیک و زنجیره تامین» همچون «اقتصاد» در سطح خرد و کلان مطرح است. در سطح خرد، موضوع لجستیک بنگاهی و زنجیره تامین در سطح بنگاه مطرح است که اقداماتی همچون «جایزه ملی لجستیک و زنجیره تامین» منجر به بهبود و ارتقای لجستیک و زنجیره تامین در سطح بنگاهها می‌شود. همچنین در سطح کلان، بهبود محیط کسب و کار در حوزه لجستیک و زنجیره تامین که از وظایف دولت می‌باشد، مطرح است که اقداماتی همچون توسعه زیرساخت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری منجر به بهبود و ارتقای لجستیک و زنجیره تامین در سطح کلان ملی می‌شود.
- عارضه‌یابی فنی و تخصصی لجستیک و زنجیره تامین بنگاه‌هایی که در فرآیند جایزه ملی لجستیک و زنجیره تامین شرکت می‌کنند و کمک به بنگاهها در جهت بهبود آن، از مهمترین دستاوردهای برگزاری این جایزه است.
- نقش و جایگاه لجستیک و زنجیره تامین در صنایع مختلف در اروپا نشان می‌دهد که بعضا تا 30% قیمت تمام شده صنایع را هزینه‌های لجستیکی تشکیل می‌دهد.
در ادامه دکتر بهروز کریمی دبیر علمی جایزه و رئیس پردیس مدیریت و مهندسی صنایع دانشگاه امیرکبیر به ارایه فرآیند برگزاری جایزه ملی لجستیک و زنجیره تامین کشور و برنامه دانشگاه درخصوص برگزاری جایزه ملی لجستیک و زنجیره تامین کشور پرداخت.
برخی از موارد مطرح شده در این ارایه به شرح زیر است:
- هدف اصلی از برگزاری جایزه، تشویق و هدایت واحدهای صنعتی و خدماتی کشور در جهت حرکت در مسیر تعالی فعالیت‌های لجستیک و زنجیره تامین می‌باشد. همچنین فرهنگ‌سازی و ایجاد درک و آگاهی لازم از اهمیت و ارزش‌های نهفته در کارآمدی در لجستیک و زنجیره تامین در بنگاهها و سازمان‌ها، قدردانی و تشویق بنگاهها در بهبود مستمر و بهینه‌سازی سیستم‌های لجستیک و زنجیره تامین، قدردانی و تشویق فعالین صنعت لجستیک در بهبود کیفیت ارائه خدمات و افزایش رضایت مشتری، تشویق آموزش و نشر دانش علمی و کاربردی لجستیک و زنجیره تامین کشور از سایر اهداف برگزاری جایزه ملی لجستیک می‌باشد.
- بازیگران زنجیره تامین (صنایع، معادن،کشاورزی، فروشگاه‌ها، شهرک‌های صنعتی،اصناف، شرکت‌های بازرگانی و …)، بخش حاکمیتی و دولتی (وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت راه، وزارت اقتصاد، وزارت جهاد کشاورزی)، ارائه‌دهندگان خدمات لجستیکی (شرکت‌های توزیع و پخش، و …)، مراکز تحقیقاتی و پژوهشی و دانشگاهی، شرکت‌های مشاوره، دانشجویان و اساتید و در نهایت جامعه از اهم ذینفعان برنامه میباشند.
- ارزیابی شرکت‌ها و سازمان‌ها توسط تیم‌های خبره، دریافت گزارش بازخورد از نقاط قوت و زمینه‌های قابل بهبود توسط تیم‌های ارزیاب، دریافت گواهینامه یا تندیس جایزه ملی متناسب با امتیاز اخذ شده در ارزیابی‌ها، ایجاد امکان استفاده از نتایج ارزیابی توسط نهادهای حاکمیتی برای اولویت‌بندی بنگاهها و اعطای تسهیلات، ایجاد چهره‌های متعالی در نگاه مشتریان به عنوان یک پرستیژ و موقیت ویژه از سوی آن بنگاه یا سازمان، استفاده از آرم جایزه به عنوان نماد افتخار توسط برندگان، تقویت بستر ارائه خدمات مشاوره، فراهم‌سازی امکان انتقال تجربیات موفق برندگان از جمله مزایای ناشی از برگزاری جایزه می‌باشد.
- فرآیند برگزاری جایزه عبارت است از: 1-ثبت نام متقاضی 2- تهیه و ارسال اظهارنامه 3- تشکیل پرونده و بررسی اولیه اطلاعات متقاضیان 4- بررسی و مطالعه اظهارنامه 5- بازدید از محل 6- امتیازدهی 7- برگزاری جلسات اجماع 8- جمع‌بندی نهایی و انتخاب برندگان 9- ارائه گزارش بازخورد 10- اعلام نتایج ارزیابی به متقاضیان 11- برگزاری مراسم اعطای جوایز.
در ادامه دکتر معتمدی در مراسم امضا تفاهم نامه میان دانشگاه صنعتی امیرکبیر و وزارت صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اهمیت موضوع زنجیره تامین و ضرورت بهره‌برداری از فناوری‌های نوین و اینترنت اشیا در توسعه زنجیره‌های تامین، آمادگی این دانشگاه برای توسعه این حوزه در بخش صنعت، معدن و تجارت کشور را اعلام کرد.
به گفته وی، نقش دانشگاه‌های نسل سوم در چرخه اقتصادی کشورها بسیار کلیدی است و این تصور که دانشگاه‌ها تنها ماموریت تولید مقالات را دارند بسیار اشتباه است؛ چراکه در دنیا سال‌ها است که محور فعالیت‌های دانشگاه‌های نسل سوم موضوعات اقتصادی است. در این راستا دانشگاه صنعتی امیرکبیر از کلیه اقداماتی که بتواند خدمات را به صنعت نزدیک کند، استقبال خواهد کرد و نمونه آن هم موضوع تفاهم نامه‌ای است که میان دانشگاه و وزارت صنعت، معدن و تجارت منعقد می‌شود. امید است این تفاهم نامه سرفصلی برای برداشتن گام‌های مهم‌تر در زنجیره تامین باشد.
در انتها دکتر شریعتمداری وزیر صنعت، معدن و تجارت در مراسم امضای تفاهم نامه جایزه ملی لجستیک و زنجیره تامین با همکاری دانشگاه صنعتی امیرکبیر اظهار کرد که باید به امر لجستیک و زنجیره تامین هم در سطح ملی و بنگاهی و هم منطقه ای و بین المللی توجه ویژه ای صورت گیرد.
وزیر صمت در ادامه افزود:
- نقش و هزینه لجستیک در کشور چند برابر کشورهای پیشرفته دنیاست و هم در سطح خرد و هم در سطح کشور بنگاهها گران اداره می‌شود، این درحالی است که سعی شده این حوزه را از سطح آموزشی و پژوهشی صرف خارج و در ستاد وزارت صمت، هماهنگی برای تحقق این هدف ایجاد شود و بدین منظور 12 راهبرد ابلاغ شد که یکی از این‌ها توجه به تجارت الکترونیک و استفاده از این امکان ارزشمند در مجموعه لجستیک تجاری و زنجیره تامین کشور بود.
- راه اندازی سامانه مقررات و قوانین و سیستم حاکم بر امر صادرات و واردات، موجب شفافیت در فرایند تجاری کشور می‌شود و زمینه از بین رفتن رانت را فراهم می‌کند. فرایند صادرات و واردات مبتنی بر این سامانه صورت می‌گیرد و به طور طبیعی تسهیل و سرعت در تجارت و فعالیت‌های تولید اتفاق می‌افتد که این دو بسیاربه هم وابسته اند. از سوی دیگر 85 درصد واردات را کالا‌های واسطه‌ای و سرمایه‌ای دربر می‌گیرند که طبیعتا در خدمت توسعه کشور است و در این زمینه برای حمایت از تولید مطلوب‌تر باید فعالیت‌های لجستیک و زنجیره تامین را تسهیل کرد.
- استفاده از هوش مصنوعی و بیگ دیتا برای فعالیت‌ها در حوزه زنجیره تامین و ساماندهی لجستیک امر مهمی است و البته در وزارت صمت کارها و اقدامات خوبی در این زمینه صورت گرفته است؛ چرا که ممزوج کردن فعالیت‌های نوین و پیشرفته به خصوص در حوزه آی. تی و آی. سی. تی برای فعالیت‌های لجستیکی کمک کننده است.
- کشور به لحاظ سوق الجیشی در موقعیت ویژه‌ای قرار دارد و اگر این زنجیره تامین و لجستیک در حوزه بین المللی هم توسعه داده شود می‌تواند در تامین لجستیک دنیا و خروج از سطح بنگاهها و رفتن به سطح منطقه‌ای و بین المللی کمک کند و در دولت هم باید نگاه جدی تری باشد و به نتیجه این موضوع توجه شود. حتما این مهم باید به موضوع ملی تبدیل شود. در این زمینه ایجاد فرهنگ و آموزش و ترویج، جنبه‌های پر اهمیت تری دارد.
- در سطوح ملی هم تامین لجستیک برای فعالیت‌های عمومی و برای همه فعالیت‌های اقتصادی و حمل و نقل جاده‌ای باید توجه شود چرا که پر ریسک‌ترین و گران‌ترین نوع حمل و نقل در دنیا مهمترین راه حمل و نقل کالا در کشور نیز هست. تغییر حمل و نقل بار از جاده به ریل و ذخیره منابع انرژی و توجه به انرژی خورشیدی و بادی و سبز باید مورد توجه قرار گیرد. 6.5 میلیارد دلار سرمایه گذاری برای حوزه فولاد نیاز هست تا بتوان 110 میلیون تن بار فولاد را از 38 میلیون تن فعلی از جاده به ریل تغییر داده و جان مردم را از حوادث جاده‌ای نجات داد.
- می‌توان با همکاری با بنگاه‌های بزرگ و تامین کنندگان نیاز‌های لجستیک ملی به توسعه و بهبود این حوزه کمک کرد. باید در نحوه نگهداری بنادر و نحوه انتقال کالا از خشکی به دریا و مصرف کنندگان در سطوح ملی اقداماتی صورت بگیرد. آموزش و بالا بردن مهارت‌ها وداشتن نگاه درستی به انبار داری و نقل و انتقال با روش‌های بهتر و هزینه‌های کمتر و صحیح‌تر موضوع اصلی بنگاهها نیست و در بنگاه‌های بزرگ هم این امر جزو موضوعات کم اهمیت‌تر است. بنگاهها برای این دانش احساس نیاز نمی‌کنند در صورتی که به صورت تضمینی هزینه‌ها را کاهش می‌دهد، بنگاهها بدون دانش مناسب نمی‌توانند موفق شوند و اهداف این موضوع مهم را عملی کنند.
